Filosofielessen voor de basisschool
Kinderen die filosofielessen krijgen op de basisschool, leren meer 'hoezo?' denken en goede vragen stellen. Ze leren daardoor denkkronkels op te sporen en nemen niet alles zomaar voor 'waar' aan.
Bij de filosofielessen draait het om hoe het kind denkt
Door te filosoferen laten kinderen zich minder snel leiden door aannames, 'derdehands' verhalen en meningen. En zien ze dat het ook anders kan zitten. Dat begint bij het stellen van filosofische vragen en vervolgens vraag je goed door op de antwoorden van de kinderen. Ze krijgen dan beter inzicht in hoe ze zelf denken. Maar ook hoe een ander kind aan zijn/haar redeneringen komt.
De vraag doet zijn werk..
Bij filosoferen draait het dan ook niet om schoolse kennis; wat een kind denkt. Maar echt om het eigen denken van het kind. Bovendien leren ze, zonder oordeel, kritisch mee te bewegen met de ander. Met enkel de vraag als inzet. Je kan daardoor niet zomaar alles zeggen. Zo ontdekken ze tijdens de filosofielessen zelf wat waar is en wat niet. En vooral waarom en worden ze mentaal weerbaarder.
Opzet van filosofielessen
Elke filosofieles vertrekt vanuit een filosofische vraag, dilemma of kwestie. Die onderzoeken we spelenderwijs vanuit verschillende kanten en denkrichtingen. Door creatieve werkvormen, denkspelletjes en oefeningen, filmpjes en opdrachten keren we de vraag helemaal binnenste buiten.
Zo ontdekken kinderen zelf wat ze al over de vraag weten en wat ze nog meer te weten kunnen komen.
- Filosofielessen duren minimaal 30 minuten
- Zeer geschikt voor in de plusklas
- Door te filosoferen doe je op een natuurlijke manier aan Burgerschapsvorming en werken kinderen aan de Life thinking skills! (bekend als 21st century skills)
- Filosoferen is ook een laagdrempelige manier om het nieuws te bespreken, in te spelen op actuele gebeurtenissen, en aangrijpende incidenten te kunnen bespreken die binnen of buiten school plaats vinden.
- Geschikt voor hele klassen of in kleine groepen.
Lesmethode
Ik beschik over een ruim aanbod aan filosofielessen over allerlei onderwerpen. De lessen ontwikkel ik op basis van de bestaande theorie, literatuur, eigen ervaringen en opleidingen die ik gevolgd heb en sluiten aan bij de praktijk in de klas. (Zo heb ik in 2012 en 2013 de beroepsopleidingen tot 'filosofisch prakticus/coach' en 'filosoferen met kinderen en jongeren' gevolgd aan de Internationale School voor Wijsbegeerte). Je kunt ook een kant en klaar lespakket van 7 lessen boeken. Kinderen maken dan kennis met filosofie over diverse onderwerpen.
Soorten filosofielessen:
Reguliere lessen
Sinds 2014 geef ik filosofielessen aan alle groepen van de basisschool.
Ik kan een enkele filosofieles geven, wekelijks of gedurende een periode filosofielessen verzorgen. In reguliere groepen maar ook in plusklassen waar de groepen kleiner zijn. Voor de beginnende denker en voor kinderen die al meer gevorderd zijn in het filosoferen.
Voor kinderen uit groep 1 tot en met groep 8.
Thema/projectlessen
Heb je een specifieke vraag of wil je dat kinderen over een bepaald onderwerp of thema filosoferen of aanhaken bij een lopend project? Dat kan natuurlijk ook.
Je kunt filosoferen tijdens de Kinderboekenweek, de week van de Lentekriebels, de week van de Mediawijsheid, in de lessen van de Vreedzameschool en Kanjerlessen.
Filosofie is ook heel geschikt om levensthema's te bespreken.
En geef in de Maand van de Filosofie (april) extra aandacht aan filosofie op school en speel in op het thema.
Ja, ik wil graag thema/projectlessen boeken
Lessen kunsteducatie & filosofie
Ik kan ook filosofische kunstlessen geven. Dit zijn lessen en projecten die dieper in gaan op een kunstdiscipline en een kunstvraag onderzoeken. Zoals: Wat is kunst? En wie bepaalt dat? Deze lessen hebben een langere duur en kunnen eindigen in een presentatie.
Filosofie workshops voor leerkrachten en andere professionals
Wil jij zelf leren filosoferen met kinderen? En filosofielessen geven? Ik bied ook workshops filosofie aan voor leerkrachten, pedagogisch medewerkers in de kinderopvang, kindercoaches en andere professionals die met kinderen werken.
Blog: Hoofd stukken
1 month ago
Door te filosoferen met kinderen creeer je juist een veilige onderzoeksgroep waarbij het gaat om het denkend leren. Je wordt niet afgerekend op goed of fout. Maar je denkgangen worden met elkaar onderzocht. ![]()
Omdat de gespreksleider het (goede) antwoord ook niet weet is er een gelijkwaardiger situatie waardoor kinderen eerder hun gedachten durven te delen.
Dus: leer ze filosoferen dan gaat het vast beter in de “reguliere” les.![]()
Ga #filosoferenmetkinderen #indeklas #basisschool #basisonderwijs
Ruim helft van kinderen durft niet alles te vragen in de klas
nos.nl
Volgens schoolpsycholoog Maaike Hekerman is de angst van kinderen om voor een groep te spreken niet heel anders dan de huivering die volwassenen hiervoor kunnen hebben.1 month ago
Heel gaaf idee dit en erg inspirerend!De afgelopen maanden ontmoette Radio van Deyssel haar buren bij de dichtmuur: een enorme wand gevuld met woorden, die steeds opnieuw betekenis kunnen krijgen door de volgorde te veranderen. Er wordt gesproken over ‘dichtbij zijn’. Op basis van deze gesprekken maakten Hanna Timmers en Luca van Slagmaat van Radio van Deyssel samen met de mensen die zij spraken korte gedichten met woorden uit de dichtmuur. ![]()
Vandaag wordt bij in Pop-up Theater van Deyssel de korte film gepresenteerd die Hanna en Luca samen met de dichtende bewoners maakten. Online gaat hij in première op onze website! 👉 bit.ly/deyssel
4 months ago
Ik stond ook in de box! Het project 'Ondernemer in de box' van Fotografe Nadja Willems gaf 100 ondernemers in coronatijd een podium voor hun ervaringen tijdens de lockdownperiode. ![]()
Een bijzondere ervaring. Het project vind je hier: www.nadja.nl/ondernemers-in-de-box![]()
Mijn blog erover hier:
hethoofdpodium.nl/.../lockdown-ondernemer-in-de-box/![]()
#ondernemerindebox #coronavirus #lockdown #kunstinquarantaine
5 months ago
WIJSGIERIG AAGJE IS WWW.HETHOOFDPODIUM.NL GEWORDEN
Een nieuwe naam en nieuwe site...Hoeraa! Maar waarom?![]()
Wijsgierig Aagje (wijsgierigaagje.nl) is jaren geleden ontstaan uit het inzicht dat een goede vraag je meer keuzemogelijkheden geeft dan een pasklaar antwoord en je kritisch laat denken.
Dat wilde ik bij kinderen over brengen door te filosoferen met kinderen in de klas.![]()
KOERSWIJZIGING
Inmiddels leer ik ook steeds meer leerkrachten, pedagogisch medewerkers, festivalbezoekers, ouders, bedrijven en organisaties vragen stellen over alledaagse of cruciale, essentiële (levens)vragen.
Want ik wil dat naast kinderen, ook anderen wijsgierig worden.
Daarnaast ontwikkel ik als ‘vragenmaker’ steeds meer fysieke denkprojecten op locatie.
Het werd dus tijd voor een koerswijziging..![]()
EEN BRUG TUSSEN TOEN EN NU..
Met de naam ‘het Hoofdpodium’ wil ik een brug slaan tussen mijn roots en het heden: In de cultuur- en festivalsector werkte ik jarenlang achter 'het podium' aan allerlei producties. Waar ik nu als maker - op het podium - met de filosofie steeds vaker naar terugkeer. (Nou ja, dat is nu in deze tijd helaas even anders...)
Met deze koers- en naamswijziging krijgen filosofie (het denken) en cultuur meer ruimte bij 'het Hoofdpodium’.![]()
JOUW HOOFD ALS PODIUM:
Wat ga je leren en doen?
– zelf denken en vragen leren stellen
– zodat je kritisch en creatiever denkt
– hoe je kritisch mee kunt bewegen met de ander
– beter redeneren
– dat filosoferen een vorm van geweldloze communicatie is
(ook al kunnen sommige vragen je hersenen ‘pijnigen’...)
– ontdekken hoe een vraag beschermend kan werken voor jou
- mee doen aan interactieve denkprojecten![]()
HOE?
– volg het blog: hoofd stukken
– volg workshops en lezingen
– bestel filosofielessen
– boek één van mijn projecten
– doe mee met een filosofische brainstorm![]()
Wil je (opnieuw) kennis maken met mij?
Kijk dan eens verder op www.hethoofdpodium.nl
Tot gauw! Vivienne Janssen
Filosoferen maakt Mentaal Weerbaarder | het Hoofdpodium
www.hethoofdpodium.nl
Filosoferen maakt je mentaal weerbaarder. Praktische filosofie voor in de klas, in bedrijf en op locatie. (voorheen: wijsgierigaagje.nl)